จ.พะเยา – ชาวชุมชนวัดลี อัญเชิญพระอุปคุตขึ้นจากกว๊านพะเยา เพื่อความเป็นศิริมงคลในงานเป็งปุ๊ดและงานห้าเป็ง ตามความเชื่อล้านนา
เมื่อเวลา 09.00น.ของวันที่ 27 มกราคม 2561 ชาวชุมชนวัดลี อ.เมือง จ.พะเยา ได้พร้อมใจกันนำดอกไม้ ธูป เทียน และขบวนแห่ฆ้อง กลอง ไปที่บริเวณสถานีประมง(เก่า ) จ.พะเยา เพื่อทำพิธีอัญเชิญพระอุปคุตขึ้นกว๊านพะเยา นำไปประดิษฐาน ณ ปะลำพิธีที่วัดลี เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ชุมชน
พิธีเริ่มจาก พ่ออาจารย์หรือพ่อหนาน วางพานดอกไม้ ธูป เทียน ตรงจัดที่จะอัญเชิญพระอุปคุต จากนั้นก็ร่ายคาถาเป็นภาษาถิ่นเหนือ เพื่ออัญเชิญพระอุปคุตขึ้นจากกุฏิแก้วบริเวณพระตำหนักสมเด็จย่า( แทนสะดือทะเล) โดยสมมติเอาก้อนหินหรืออิฐ 1 ก้อนที่เตรียมไว้ใต้น้ำเป็นองค์พระอุปคุต เมื่อได้ก้อนหิน อิฐ นั้นมาก็จะอัญเชิญกลับพร้อมองค์อุปคุตจำลองที่เตรียมไว้ โดยมีการตั้งขบวนแห่ไปตามถนนจากสถานีประมง (เก่า) ไปยังวัดลี ระยะทางประมาณ 2 กม.
เมื่อมาถึงปะรำพิธีที่เตรียมไว้ จึงทำพิธีบอกกล่าว ให้ท่านช่วยปกปักรักษา ไม่ให้งานเป็งปุ๊ดและงานห้าเป็งหรืองานสรงพระธาตุเจ้าวัดลี มีปัญหา อุปสรรค ระหว่างที่พระอุปคุตอยู่ในปะรำต้องถวายน้ำสะอาด จุดธูปหอม 3ดอก ดอกมะลิหรือดอกบัวขาวลอยในน้ำสะอาด ข้าว กล้วยและขนม ทุกวันและห้ามถวายสิ่งมีชีวิตโดยเด็ดขาด เมื่องานสำเร็จแล้วก็จะอัญเชิญท่านกลับไปยังที่เดิม
นายประจักษ์กฤษณ์ หาญสิริมาศ อาจารย์ผู้ทำพิธี เปิดเผยว่า ความเชื่อทางภาคเหนือเกี่ยวกับพระอุปุต ตามฮีต(จารีต)แห่งล้านนานั้น เชื่อว่าพระอุปคุตเป็นพระอรหันต์ขีณาสพ ผู้เปี่ยมด้วยพุทธานุภาพ และฤทธิ์เดชเกรียงไกร สามารถปราบพญามารและกำจัดสิ่งชั่วร้าย ที่จะมาทำลายพิธีกรรมใหญ่ ๆ นิสัยท่านรักสันโดษ มักน้อย มีเฮือนแก้ว (กุฏิแก้ว) อยู่กลางทะเลหลวง (สะดือทะเล) จะขึ้นมาบนบกโดยแปลงร่างเป็นเณรน้อยออกมารับบาตร ตอนวัน” เป็งปุ๊ด”หรือวันพุธที่ตรงกับวันขึ้น 15ค่ำ หรือ เมื่อมีเหตุเภทภัยเกิดขึ้นในพระศาสนา ( นพพร/พะเยา )
เมื่อการบรรจุพระบรมสารีริกธาตุเสร็จเรียบร้อยแล้ว พระองค์ก็ทรงปรารภ ที่จะจัดให้มีการฉลองสมโภช พระสถูปเจดีย์ทั้งหมดนั้น เป็นการมโหฬารยิ่ง ตลอด 7 ปี 7 เดือน 7 วัน และเพื่อให้การฉลองสมโภช เป็นไปด้วยความเรียบร้อย ปราศจากอุปสรรค จึงใคร่จะอาราธนาพระสงฆ์ขีณาสพ ที่ทรงอิทธิฤทธิ์ มาเป็นผู้คุ้มครองงาน ให้ปราศจากการรบกวนจากมารร้ายต่าง
( นพพร/พะเยา )
