พะเยา – หนึ่งในจังหวัดพะเยา ชาวไตลื้อบ้านล้า เชียงคำ สืบสานวัฒนธรรม “ก่อก๋องโหล” ถวายเป็นพุทธบูชาในวันยี่เป็ง รักษารากเหง้าบรรพชน
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
วันนี้(15 พย.61) ที่วัดล้า ต.เวียง อ.เชียงคำ จ.พะเยา ชาวไตลื้อบ้านล้า ได้มีประเพณี “ก่อก๋องโหล ไตลื้อ บ้านล้า” (ก่อกองฟืน) ที่ได้ทำสืบทอดกันมายาวนานกว่า 200 ปี โดยการนำของพระอาจารย์เฉลิมชัย ธัมมชโย เจ้าอาวาสวัดบ้านล้า ร่วมกับชาวบ้าน สร้างกองฟืนรูปสี่เหลี่ยมปิระมิดขนาดใหญ่ เพื่อถวายเป็นพุทธบูชาและเพื่อสะเดาะเคราะห์เวรเคราะห์กรรม ตามความเชื่อของชุมชน
กองฟืน , ก๋องหลัว หรือ ก๋องโหล มี ฐานกว้าง 3 เมตร สูง 7 เมตร โดยชาวบ้านในหมู่บ้านล้าและหมู่บ้านข้างเคียง ได้นำเอาท่อนไม้มาร่วมกันก่อสร้าง เพื่อให้เป็นกองฟืนที่ใหญ่หนึ่งเดียวในจังหวัดพะเยา เพื่อถวายจุดถวายเป็นพุทธบูชาในวันยี่เป็งหรือวันลอยกระทงที่จะมาถึงนี้ ( 22 พฤศจิกายน 2561) ทั้งยังเป็นการสะเดาะเคราะห์ เสริมโชคลาภ ให้กับตนเองและครอบครัว รวมทั้งเป็นการสะเดาะเคราะห์บ้านเคราะห์เมืองให้ชาวบ้านอยู่เย็นเป็นสุข
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
พระอาจารย์เฉลิมชัย ธัมมชโย กล่าวว่า ประเพณีก่อกองฟืนจุดกองไฟ ที่บ้านล้า มีมาตั้งแต่ ชาวไตลื้อจากเมืองสิบสองปันนา ประเทศจีน อพยพเข้ามาตั้งรกรากในพื้นที่ อ.เชียงคำ และได้นำประเพณีนี้มาปฏิบัติกันสืบเนื่องยาวนานกว่า 200 ปี โดยสมัยก่อนชาวบ้านได้จัดทำกองฟืนเป็นกองเล็กๆเท่านั้น แต่ปีนี้วัดและชาวบ้าน ได้ร่วมกันจัดสร้างกองฟืนที่ใหญ่หนึ่งเดียวของจังหวัดพะเยา เพื่อให้ชาวบ้านและประชาชนในจังหวัดพะเยา เจริญรุ่งเรืองโชติช่วงชัชวาล
นางดอกรัก พรมมาบุญ อายุ 51 ปี ชาวบ้านล้า 157 ม. 4 ต.เวียง อ.เชียงคำ จ.พะเยา อธิบายว่า ไม้โหล/ไม้หลัว (ไม้ฟืน)ที่ชาวบ้านกว่า 1000 คน ได้นำไม้ฟืนมาร่วมกันสร้าง โดยแต่ละอัน ได้เขียนชื่อของตนเองติดไว้บนไม้ฟืน บางอันก็เขียนเป็นเลขที่บ้าน เลขทะเบียนรถ ของตนเองติดไว้ด้วย เพื่อสะเดาะเคราะห์และเสริมสิริมงคล ให้กับตนเอง
ด้าน คุณพ่อชุม ศรีคำ อายุ 87 ปี ชาวบ้านล้า ม.4 ต.เวียง อ.เชียงคำ จ.พะเยา ผู้เฒ่าผู้แก่ในหมู่บ้าน เล่าถึง ประเพณีการก่อกองฟืนจุดกองไฟ ว่า เมื่อตอนตนเป็นเด็กตั้งแต่จำความได้ ก็เห็นพ่อแม่และผู้เฒ่าผู้แก่ในหมู่บ้านจัดประเพณีนี้มาโดยตลอดทุกปี แต่ไม่ยิ่งใหญ่เท่าครั้งนี้ซึ่งถือว่าจะต้องจารึกไว้เป็นประวัติศาสตร์ของชาวพะเยา
“ก่อก๋องโหล” (ก่อกองฟืนจุดกองไฟ) หรือก่อกองไฟผิงให้พระพุทธเจ้า เกิดมีขึ้นในช่วงเดือนยี่เหนือหรือเดือนเกี๋ยงของไทลื้อ ย่างเข้าสู่ฤดูหนาวคนโบราณจะรวมใจกันหาฟืนมาก่อรวมกันเพื่อให้พระพุทธเจ้าผิงคลายหนาว แล้วนำเอาข้าวหลามมาเผาเอาข้าวมาจี่เพื่อถวายพุทธเจ้า สิ่งที่ไม่ดีก็ให้ไหม้ไปกับไฟให้ไหลไปกับน้ำ อีกนัยหนึ่งคือการจุดกองฟืนหรือโคมไฟ เท่ากับเป็นการให้แสงสว่างทางสติปัญญาและสายตากว้างไกล เปรียบเสมือนแสงแห่งโคมไฟนั่นเอง อีกทั้งยังสร้างความสมัครสมานสามัคคีให้คนในหมู่บ้านอีกด้วย
งานประเพณี “ก่อก๋องโหล ไตลื้อ บ้านล้า” (ก่อกองฟืน) จะจัดขึ้นในวันลอยกระทง วันที่ 22 พ.ย.นี้ เวลา 19.00 น. โดยรอบๆบริเวณ “ก๋องโหล” ยังประดับตกแต่งโคมห้อยแขวนมากกว่า 2,000 ดวง อิ่มตาอิ่มบุญตามประเพณีพิธีทางเหนือยิ่งใหญ่ ชาวบ้านทั้งเด็กและผู้ใหญ่ต่างสวมใส่ชุดไทลื้อกันยกหมู่บ้านพิสูจน์ว่าเป็นประเพณี “หนึ่งเดียว” ในจังหวัดพะเยา
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
(ภาพ/ข่าว สราวุธ ตั้งประเสริฐ พะเยา )
